วลาพูดถึงเพลงดิสนีย์ หลายคนมักจะนึกถึงเพลงที่เจ้าหญิงร้องเพื่อบอกเล่าความต้องการภายในจิตใจของพวกเธอ ซึ่งเพลงกลุ่มนี้นั้นมีการบัญญัติคำเป็นทางการขึ้นในยุค Disney Renaissance ว่า “I Want Song” โดยคนที่ทำให้เกิดมาคนแรกก็คือแอเรียลจาก The Little Mermaid นั่นเอง
" I Want Song" คืออะไร?
“I Want Song” คือบทเพลงที่ตัวละครหลักร้องในช่วงต้นของละครเพลงหรือภาพยนตร์เพลง (โดยเฉพาะในภาพยนตร์ดิสนีย์) เพื่อแสดงถึงความปรารถนา ความฝัน หรือเป้าหมายของตัวละคร
โดยรวม ๆ แล้วลักษณะสำคัญของ “I Want Song” จะมีลักษณะประมาณนี้ค่ะ
- มักปรากฏในช่วง 15 นาทีแรกของเรื่อง
- แสดงให้เห็นว่าตัวละครต้องการอะไร หรือกำลังแสวงหาอะไรในชีวิต
- เป็นการปูพื้นฐานให้ผู้ชมเข้าใจแรงจูงใจของตัวละครที่จะขับเคลื่อนเรื่องราวต่อไป
- มักเป็นเพลงที่ได้รับความนิยมและจดจำได้ง่ายแม้นอกบริบทของเรื่อง
- ในยุค Disney Renaissance เพลงประเภทนี้มักแสดงให้เห็นถึงความขัดแย้งระหว่างตัวละครกับสภาพแวดล้อมหรือบรรทัดฐานของสังคม
เพลงประเภทนี้ถือเป็นองค์ประกอบสำคัญของการเล่าเรื่องในละครเพลง ช่วยให้ผู้ชมเข้าใจตัวละครได้ลึกซึ้งและเห็นทิศทางของเรื่องราวที่กำลังจะเกิดขึ้น
นอกจากเพลงกลุ่ม I Want Song จะเป็นเพลงที่ช่วยฟื้นฟูอนิเมชั่นของดิสนีย์แล้ว โครงสร้างเพลงยังมีมิติและซับซ้อนมากกว่าเพลงที่ร้องเพื่อแสดงความต้องการที่แตกต่างไปจากเพลงกลุ่มของเจ้าหญิงยุคคลาสสิก (สโนว์ไวท์ ซินเดอเรลล่าและออโรร่า) ซึ่งเพลงในยุคนั้นจะไม่ได้มีการตั้งชื่อบัญญัติเฉพาะเหมือน I Want Song แต่เพื่อให้เข้าใจง่ายขึ้น แอดจะขอเรียกเพลงกลุ่มนี้ว่า “Wish Song” (แต่ต้องเข้าใจร่วมกันก่อนว่านี่เป็นแค่ชื่อที่เราตั้งขึ้นเองเพื่อให้ง่ายต่อการอธิบายเท่านั้น ไม่ใช่คำศัพท์ทางการที่ใช้ในวงการภาพยนตร์จริงๆ นะคะ)
ความแตกต่างระหว่าง Wish Song (ยุคแรก) และ I Want Song (ยุค Renaissance)
ความขัดแย้งกับสภาพแวดล้อม
– Wish Song: ตัวละครยอมรับและปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อม ไม่มีความขัดแย้งกับสังคมหรือกฎเกณฑ์รอบตัว
– I Want Song: ตัวละครแสดงออกถึงความขัดแย้งกับสภาพแวดล้อม ท้าทายกฎเกณฑ์สังคม และต้องการเปลี่ยนแปลงสถานะเดิมของตน
การดำเนินเรื่อง
– Wish Song: ไม่ได้ผลักดันเนื้อเรื่องอย่างมีนัยสำคัญ เป็นเพียงการแสดงความรู้สึกของตัวละคร
– I Want Song: เป็นจุดเริ่มต้นสำคัญในการดำเนินเรื่อง และมีผลต่อการพัฒนาของตัวละครตลอดทั้งเรื่อง
การแสดงออก
– Wish Song: เน้นการรอคอยโชคชะตาหรือการอธิษฐานให้ความฝันเป็นจริง
– I Want Song: แสดงออกถึงความต้องการที่จะลงมือทำเพื่อให้ถึงเป้าหมาย และพร้อมที่จะเผชิญกับอุปสรรค
มิติของตัวละคร
– Wish Song: ตัวละครมีความปรารถนาที่เรียบง่าย มักเกี่ยวข้องกับความรักหรือการรอคอยเจ้าชาย
– I Want Song: ตัวละครมีความซับซ้อนทางความคิด มีเป้าหมายที่ใหญ่กว่าเรื่องความรัก เช่น การค้นหาตัวตน หรือการท้าทายประเพณี
การพัฒนาของบทเพลง
– Wish Song: มีโครงสร้างเพลงที่เรียบง่าย เน้นความหวานและความฝัน
– I Want Song: มีการพัฒนาทั้งด้านเนื้อหาและดนตรี สะท้อนความขัดแย้งภายในจิตใจและความท้าทายที่ตัวละครต้องเผชิญ
เรามายกตัวอย่างให้เห็นภาพมากขึ้นนะคะ
สโนว์ไวท์ (1937) มี 2 เพลงสำคัญ คือ “I’m Wishing” ที่เธอร้องเพื่อเล่าถึงความลับของตัวเองพร้อมกับอธิษฐานที่บ่อน้ำ “I’m wishing for the one I love to find me today” แสดงความหวังว่าบ่อน้ำจะทำให้เธอพบรักแท้
และ “Someday My Prince Will Come” ที่เล่าถึงการเฝ้ารอเจ้าชายอย่างมีความสุข “Someday we’ll meet again, and away to his castle we’ll go” เป็นการรอคอยที่เปี่ยมด้วยความหวัง
ซินเดอเรลล่า (1950) มี 3 เพลงหลักๆ คือ “A Dream is a Wish Your Heart Makes” ที่สะท้อนความเชื่อให้เชื่อมั่นในความฝัน “No matter how your heart is grieving, if you keep on believing, the dream that you wish will come true”
“Sing Sweet Nightingale” ที่ร้องขณะทำงานบ้าน
และ “So This is Love” ที่แสดงความสุขเมื่อได้พบเจ้าชายและสัมผัสถึงความรัก
ออโรร่า (1959) มีเพลงประจำเรื่อง 2 เพลง คือ “I Wonder” ที่ร้องให้เพื่อนสัตว์ป่าฟังถึงความฝันและจินตนาการถึงความรักที่อยากพบ “I wonder, I wonder if my heart keeps singing, will my song go winging to someone who’ll find me”
และ “Once Upon a Dream” ที่ร้องตอนพบเจ้าชาย สะท้อนความฝันที่กลายเป็นจริง “But if I know you, I know what you’ll do, you’ll love me at once, the way you did once upon a dream”
เมื่อมองย้อนกลับไปที่เพลงของเจ้าหญิงยุคแรก เราจะเห็นว่าพวกเธอล้วนมีความฝันที่คล้ายคลึงกัน คือการรอคอยความรักและชีวิตที่สมบูรณ์แบบ โดยไม่ได้แสดงความขัดแย้งกับสภาพแวดล้อมหรือความต้องการที่จะเปลี่ยนแปลงชีวิตของตัวเอง แต่เมื่อก้าวเข้าสู่ยุค Disney Renaissance ในปี 1989 ดิสนีย์ได้สร้างการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญผ่านตัวละครแอเรียล นางเงือกน้อยผู้ไม่เพียงแค่ฝันถึงความรัก แต่ยังกล้าที่จะท้าทายกฎเกณฑ์ของโลกใต้ทะเลเพื่อไขว่คว้าชีวิตที่เธอปรารถนา นี่คือจุดเริ่มต้นของการเปลี่ยนผ่านจาก Wish Song สู่ I Want Song อย่างแท้จริง
แอเรียล (1989) จุดกำเนิดเพลงแรกของ I Want Song กับ “Part of Your World” ที่สะท้อนความต้องการและความขัดแย้งชัดเจน การเป็นนางเงือกที่ใฝ่ฝันจะขึ้นไปใช้ชีวิตบนโลกมนุษย์ แสดงถึงความปรารถนาที่จะเปลี่ยนแปลงชีวิตเพื่อข้ามไปสู่โลกใหม่
เบลล์ (1991) กับเพลง “Belle” ที่ประกาศกลางหมู่บ้านว่า “There must be more than this provincial life!” สะท้อนความต้องการที่จะเปลี่ยนแปลงชีวิตและความแตกต่างของเธอในหมู่บ้าน
มู่หลาน (1998) กับ “Reflection” ที่สะท้อนความขัดแย้งและความอึดอัดใจผ่านเนื้อเพลง “Who is that girl I see, staring straight back at me? Why is my reflection someone I don’t know?”
และในยุคปัจจุบัน I Want Song ยังคงพัฒนาต่อเนื่อง เช่น
- ราพันเซล (2010) กับ “When Will My Life Begin?” ที่แสดงความปรารถนาจะออกจากหอคอยและค้นพบโลกภายนอก
- โมอาน่า (2016) กับ “How Far I’ll Go” ที่แสดงความขัดแย้งระหว่างหน้าที่กับความฝัน
- มิราเบล (2021) “ Waiting on a miracle” กับ “What Else Can I Do?” ของอิซซาเบลล่า จาก Encanto ที่ส่งเสริมการยอมรับในตัวตนที่แท้จริง
(จริง ๆ มีเยอะกว่านี้ แต่ขอยกตัวอย่างแบบพอสังเขปนะคะ ไม่งั้นจะยาวเกินค่ะ)
ความสำเร็จของ I Want Song
I Want Song ไม่เพียงสร้างมิติให้ตัวละครมีความเป็นมนุษย์มากขึ้น แต่ยังเปลี่ยนแปลงวิธีการนำเสนอตัวละครหญิงในแอนิเมชันอย่างมีนัยสำคัญ จากเดิมที่มักถูกวาดภาพเป็นตัวละครที่รอคอยโชคชะตา มาเป็นผู้ที่กล้าท้าทายบรรทัดฐานสังคม กล้าแสดงความคิดเห็น และพร้อมลงมือทำเพื่อความฝันของตนเอง การเปลี่ยนแปลงนี้สะท้อนให้เห็นถึงพัฒนาการของสังคมที่เริ่มยอมรับบทบาทของผู้หญิงที่เข้มแข็งและเป็นตัวของตัวเองมากขึ้น
ความสำเร็จของ I Want Song เกิดจากความสามารถในการสร้างความเชื่อมโยงกับผู้ชมผ่านความรู้สึกที่เป็นสากล ไม่ว่าจะเป็นความรู้สึกอึดอัดกับกรอบสังคม ความปรารถนาที่จะค้นหาตัวตน หรือความกล้าที่จะฝันถึงสิ่งที่ใหญ่กว่า เพลงเหล่านี้สะท้อนประสบการณ์ที่ผู้ชมทุกเพศทุกวัยสามารถเข้าถึงและเข้าใจได้ ทำให้ตัวละครดิสนีย์ไม่ได้เป็นเพียงเจ้าหญิงในเทพนิยาย แต่กลายเป็นแรงบันดาลใจให้ผู้ชมกล้าที่จะติดตามความฝันของตนเอง
อิทธิพลนี้ส่งผลให้สตูดิโออื่นๆ อย่าง DreamWorks และ Sony Animation พัฒนาตัวละครในแอนิเมชันให้มีมิติที่ลึกซึ้งและเข้าถึงผู้ชมได้มากขึ้น จนกลายเป็นองค์ประกอบสำคัญของภาพยนตร์แอนิเมชันเพลงมาจนถึงปัจจุบัน
*ย้ำอีกครั้ง!!! คำว่า “Wish Song” ที่ใช้ในโพสต์นี้เป็นเพียงคำเรียกจัดหมวดหมู่เพื่อความเข้าใจง่าย ไม่ใช่คำศัพท์ทางการในการวิเคราะห์ภาพยนตร์ดิสนีย์นะคะ ดังนั้นใช้อ้างอิงจริงจังไม่ได้น้า
