ใครที่ดู Frozen2 แล้วอาจจะเห็นม้าน้ำ หรือ The nokk ในเรื่องแล้ว อาจจะคิดว่าเป็นตัวละครใหม่ที่ทางทีมงานคิดขึ้นเอง แต่ความจริงแล้วตัวละครตัวนี้มีการอ้างอิงจากตำนานของสแกนติเนเวียที่มีเรื่องราวจริง ๆ ด้วยนะคะ แต่สำหรับคนไทยแบบเรา ๆ อาจจะไม่ได้คุ้นเคยมากนัก
ตำนาน Nokk วิญญานทางสายน้ำ เรื่องเล่าแถบสแกนติเนเวีย
Nokk (หรือ nøkk) เป็นตำนานแถบสแกนติเนเวีย เกี่ยวกับความเชื่อเรื่องวิญญานทางสายน้ำ มีชื่อเรียกหลายชื่อเลย เช่น nokken ( เยอรมัน : Nixe ,ดัตช์ : nikker , nekker ,เดนมาร์ก : nøkke; นอร์เวย์ : nøkken ,สวีเดน : näck , ฟินแลนด์ : Nakki) หลายคนจะเข้าใจว่าเป็น Kelpie ซึ่งจริงๆ แล้วก็คล้ายๆ กันค่ะ แต่เคลพีจะเป็นความเชื่อทางฝั่งสกอตแลนต์
ตามตำนานความเชื่อของ Nokk จะเชื่อกันว่า เป็นวิญญานทางน้ำที่สามารถแปลงร่างเป็นอะไรก็ได้ตามใจเพราะว่า “น้ำไม่มีรูปลักษณ์ตายตัว” ทำให้ไม่สามารถมีใครระบุได้แน่ชัด เพราะ Nokk สามารถเป็นคนหรือสัตว์ก็ได้ ถ้าแปลงเป็นคนก็มักจะแปลงร่างเป็นผู้ชายที่หล่อมากลากไส้ ชอบขึ้นมาดีดพิณหรือเป่าขลุ่ย หรือร้องเพลงให้สาวๆ หลงใหลและเดินตามลงไปในน้ำจนจมน้ำตาย ทำให้ Nokk ถูกนับว่าเป็นยมทูตแห่งสายน้ำด้วย เพราะเสียงร้องเพลงของ Nokk ยังเพราะมากๆ ชนิดที่เปรียบกันว่า “น้ำตกยังหยุดไหล ต้นไม้ยังต้องร่ายรำ”
ภาพวาด Nøkken” ของ Theodor Kittelsen
สถานที่ในตำนาน Nokk
สำหรับสถานที่ ๆ เชื่อว่าเป็นที่ปรากฎตัวของ Nokk ที่มีจริง ๆ บนโลกนี้ด้วยค่ะ นั่นก็คือที่ประเทศนอร์เวย์ชื่อ “Tårntjernet” ทะเลสาบที่ใหญ่ที่สุดใน Jomfruland เป็นทะเลสาบในป่าที่บรรยากกาศสวยงามและเงียบสงบ โดยสถานที่แห่งนี้มีเป็นแรงบันดาลใจในการภาพศิลปะชื่อดัง “Nøkken” ของ Theodor Kittelsen ที่ใช้พื้นหลังของสถานที่แห่งนี้เป็นพื้นหลังของภาพวาด ทำให้ที่นี่กลางเป็นมีชื่อเสียงว่า ถ้ามาเที่ยวที่นี่อาจมีโอกาสเจอ Nokk ก็ได้ค่ะ
nokk frozen ll (Annette Marnet)
นิทานพื้นเมืองที่มาของดอก Water Lillies หรือ Nix Roses ที่เกี่ยวข้องกับ ตำนาน Nokk
กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว ที่ป่า Tiveden ใกล้ๆ กับทะเลสาบ Fagertarn มีชาวประมงคนหนึ่งอาศัยอยู่กับลูกสาวตัวน้อยที่ฉายแววสวยตั้งแต่เด็ก ๆ แบบที่ว่าถ้าโตขึ้นมาจะต้องสวยชนิดหนุ่มๆ ฆ่ากันตายเพื่อแย่งนางได้ สองพ่อลูกก็อาศัยอยู่แถบนั้นโดยการเลี้ยงชีพด้วยการตกปลาเอาไปขายและเอามากิน แต่ด้วยทะเลสาบที่นั่นมีขนาดที่เล็กมาก ทำให้ตกปลาได้แต่ตัวเล็กๆ นิดๆ หน่อยๆ เอาไปขายก็ไม่ได้ราคา เอามากินก็ไม่ค่อยจะอิ่ม ทำให้ชาวประมงจะเพิ่มรายได้ตัวเองด้วยกันไปตัดไม้โอ๊กขายด้วย
ระหว่างทางที่กำลังเดินทางไปตัดต้นโอ๊ก เขาก็ได้พบกับ Nokk ตัวนึงเข้า ซึ่ง Nokk ตัวนี้ได้เลยยื่นข้อเสนอกับเขาว่า ในทุกๆ วันจะนำปลาตัวใหญ่ๆ โตๆ มาให้แบบแน่นๆ หนักๆ เลย แต่ต้องแลกกับการที่ต้องยกลูกสาวของเขา เมื่อเธออายุ 18 ปี ให้มาเป็นภรรยาเขา ซึ่งชาวประมงก็ตอบตกลงรับข้อเสนอนั้นและทุกๆ วัน หน้าบ้านของชาวประมงก็จะมีกองปลาตัวใหญ่ๆ อ้วนๆ มากองเต็มหน้าบ้านให้ชาวประมงนำไปขายได้เงินมา อัพฐานะ และยังมีอาหารการกินอุดมสมบูรณ์
เวลาผ่านเลยไป จนถึงวันเกิดอายุครบ 18 ปี ของลูกสาวชาวประมง ชาวประมงได้บอกลูกสาวเกี่ยวกับคำสัญญานั่น ทำให้เธอก็ต้องเดินทางเข้าไปในป่าเพื่อไปหา Nokk ตามสัญญาที่พ่อทำไว้ พอไปถึง Nokk ก็บอกให้เธอเดินลงไปในน้ำเพื่อไปอยู่ด้วยกัน แต่แล้วเธอกลับหยิบมีดออกมาแล้วบอกว่า “แกไม่มีวันจะได้ชีวิตฉันไปหรอก” แล้วเธอก็เอามีดปักไปที่หัวใจของเธอเองและร่างก็ร่วงลงไปในน้ำ เลือดของเธอที่กระจายไปทั่วผืนน้ำ หยดลงสู่ดอกไม้ในทะเลสาบจนกลายเป็นสีแดง และนั่นก็คือดอก Water Lillies ที่ถูกเรียกด้วยชื่อใหม่ว่า Nix Roses นั่นเอง และจากนั้นเป็นต้นมาก็ไม่มีใครพบ Nokk อีกเลยค่ะ
